مراقبت از مفاصل نوعی استراتژی است که به شما کمک می کند درد آرتریت روماتوئید را کنترل کنید.این روش های برنامه ریزی شده در طول زمان از فشار بیش از حد وغیر ضروری بر مفاصل جلوگیری کرده و درد آرتریت روماتوئید را نیز کاهش
می دهد.مفاصل متورم تحمل فشار زیاد را ندارند،بنابراین حرکاتی نظیر هل دادن یا حرکات کششی و چرخشی غیر مجازایجاد درد خواهند کرد. به عبارت دیگر انجام حرکات فوق باعث بدتر شدن وضیعت مفاصل درگیر می شود.
گام اول : هر روز حداقل یکبار مفاصل درگیر خود را در محدوده ای که در آن محدوده درد ندارد حرکت دهید.
این امر به شما کمک می کند که آزادی حرکت مفاصل خود را حفظ کنید.توانایی و میزان حرکت بدون درد مفاصل روز به روز تغییر می کند منتهی باید مراقب باشیداز حد مجاز (محدوده بدون درد )فراتر نروید.سعی کنید که این حرکات آهسته و پیوسته باشند؛حرکات تند و ناگهانی به مفاصل آسیب می رساند.
گام دوم : ویژگی های درد آرتریت روماتوئید را درک کرده و به آن توجه کنید.
درد آرتریت روماتوئید و درد ناشی از استفاده بیش ازحد از مفاصل با هم متفاوتند,بنابراین می بایست از تکرار حرکات و فعالیت هایی که بر مفصل فشار وارد می کند خودداری نمائید.
اگر دردهای ناشی از انجام هر حرکتی بیش تر از یک ساعت طول بکشد,بیانگر این است که فشار ناشی از فعالیت مزبور زیاد بوده و می بایست برای جلوگیری از آسیب رسیدن به مفاصل متورم خود ،حرکات وفعالیت های ذکر شده را اصلاح کنید.
گام سوم : هنگام کار مراقب دستها و انگشتان خود باشید.
انگشتان شما نقش مهمی در فعالیت های روزانه دارند.وضیعت هایی که بر انگشتان فشاروارد می کنند می توانند خطر ایجاد درد را افزایش دهند بنابراین تا می توانید این قبیل کارها رابا روشهای ساده تری انجام دهید تا فشار هایی که باعث تغییر شکل و درد در مفاصل می شوند کمتر شوند.
·از کارهایی که باعث ایجاد فشار بر روی انگشت کوچک می شود خودداری کنید.به عنوان نمونه از کارهایی که نیروی زیادی لازم دارند نظیر نگهداری طولانی مدت اجسام در دست پرهیز کنید،حرکت انگشتان بایدتا آنجاییکه امکان دارد در جهت شصت باشد!برای مثال برای پاک کردن خرده نان از سطح میز از پشت دست استفاده کنید،(کف دست رو به بالا باشد).در این حالت انگشت کوچک بدون حرکت بوده و به آن فشاری وارد نمی شود.
· در مشت خود چیزی را محکم نگه ندارید . برای اینکار از ابزارهائی نظیر گیره که نگهداری آنها را ساده تر می کنند استفاده کنید .
· از فشردن اجسام بین شصت و انگشتان پرهیز نمایید. مثلا اگر مجبور به استفاده یا حمل اشیائی نظیر کتاب , بشقاب یا لیوان هستید آنها را با کف دست نگه دارید.هنگام مطالعه طولانی مدت ازنگه دار کتاب یا ((book holder)) استفاده نمایید.هنگام استفاده از کیف دستی بند آن را بر روی شانه قرار دهید(کیف را با دست نگیرید )
گام چهارم : از مکانیک مناسب بدن استفاده کنید.
فشار وارد بر مفاصل با وضیعتی که بدن در آن حالت قرار می گیرد تاثیر مستقیم دارد از این رو استفاده از مکانیک مناسب بدن باعث خواهد شد بازدهی بیشتری داشته ودرنتیجه انرژی بیشتری را ذخیره کنید.
· هنگام نشستن پشت میز, سطح آن می بایست از آرنج شما( در حال خمیده )5 سانتیمتر پایین تر باشد. مطمئن شوید تکیه گاه بازوها, پاها و کمر مناسب باشند. در این حالت پاها از ناحیه بالای زانو تا باسن می بایست به طور کامل بر روی صندلی قرار گرفته ،زانوها 90درجه بوده وکف پا نیز به طور کامل بر روی زمین قرار گیرد.
· هنگام کار طولانی مدت با صفحه کلید کامپیوتر از صندلی های با دسته استفاده کرده و یا تکیه گاه مناسبی برای مچ دست و ساعد خود در نظر بگیرید.
· برای خواندن ونوشتن از میزها و یا سطوح زاویه دار (نظیر میزهای نقشه کشی قابل تنظیم) که برای بهداشت گردن بهتر است استفاده کنید.
· در حالت ایستاده ارتفاع سطح کار باید به حدی باشد که به راحتی و بدون خم شدن فعالیت خود را انجام دهید.
· بجای نشستن وبر خاستن مداوم ،ارتفاع صندلی خود را افزایش دهید تا فشار برمفاصل هیپ( باسن) وزانو ها کاهش یابد.
· برای بلند کردن اجسام از روی زمین یا با خم کردن زانوها روی زمین بنشینید یا ابتدا بر روی صندلی نشسته و سپس روی زمین بنشینید و جسم را بلند کنید.
· هنگام حمل اجسام سنگین آنها را نزدیک قفسه سینه نگه داشته و وزن آن را روی بازوها تقسیم کنید.
· فیزیک اندام خود را همیشه در وضیعت مناسب نگه دارید, وضیعت های غیر طبیعی باعث خواهد شد وزن بدن به صورت نامتناسب توزیع شده وبه مفاصل و رباطها فشار وارد شود.
گام پنجم : در کارها تا حد امکان از مفاصل سالم و پر نیروی خود استفاده کنید.
در کارهای روزمره از مفاصل سالم تر خود استفاده کنید و مفاصل ضعیف تررا فقط هنگامی که لازم است بکار برید . اجسام را با کف دست به نحوی حمل کنید که وزن آن به طور مساوی بین بازوها تقسیم شود.
اجسام روی پیشخوان یا میز کاررا به جای بلند کردن بلغزانید (سر دهید).وقتی می خواهید کابینت یا درهای سنگین را باز کنید از حلقه و یا وسیله های مشابه استفاده کنید.در این حالت به جای گرفتن دستگیره در یا کابینت با انگشتان ، حلقه را با مچ و یا ساعد گرفته و در را باز کنید.
گام ششم :مفاصل خود را برای مدت طولانی در یک وضیعت قرا ر ندهید.
با حرکت دادن مفاصل اجازه ندهید که سخت شوند، هنگام نوشتن یا انجام کارهای دستی ویا زمانیکه دستان شما احساس خستگی می کنند آنها را هر 10 تا 15 دقیقه بازکرده و راحت بگذارید.در مسافرتهای طولانی پس از هر ساعت رانندگی از ماشین پیاده شده وحرکات کششی انجام دهید. زمانیکه به تلویزیون نگاه می کنید هر نیم ساعت بلند شوید و کمی راه بروید.
گام هفتم :در طی روز بین فعالیت و زمان استراحت خود تعادل ایجاد کنید.
با کنترل حجم کارهای روزانه از کار بیش از حد مفاصل جلوگیری کنید. یکنواخت و آرام کار کنید و از عجله کردن بپرهیزید. قبل از اینکه خسته شده و یا احساس درد کنید استراحت کنید . در طی روز فعالیت ها را سبک و به نوبت انجام داده و در فواصل مختلف استراحت کنید.
هر گام در یک زمان
به یاد داشته باشید که لازم نیست همه تغییرات ذکر شده را یکباره انجام دهید. این روش ها را به تدریج در فعالیت های روزانه خود وارد کنید. بعضی از عادتهای قدیمی شما تغییر می کنند اما پاداش آن کاهش دردهای مفصلی شما خواهد بود.انشااله
منبع : مرکز روماتیسم ایران
