بعضی از ما متاسفانه فکر میکنیم که سلامتی در اعتدال است و چنانچه از هرچیز به اندازه اعتدال مصرف شود دیگر هیچ ضرری نخواهد داشت و بدن پاسخی منفی نشان نخواهد داد؛ اما واقعا اینطور نیست. بعضی غذاها یعنی دست و پنجه نرم کردن با مریضی و سرطان! شاید بعضی غذاها مستقیما پس از مصرف اثراتی منفی خود را نمایان نکنند ولی مطمئن باشیم که این گروه از غذاها در دراز مدت، آثاری سوء را بدنبال خواهد داشت و بهتر است که میانهروی در این رفتار را کنار گذارده و کمی به فکر سلامتی خود باشیم. با خود نگوییم “یک بار در ماه چیزی نمیشود!”
در اینجا به ۷ مورد از این غذاها اشاره میشود (با اینحال که از ۷ مورد بسیار بیشتر است)
1- نوشابه گازدار
یک بطری متوسط نوشابه گازدار شامل ۱۰ قاشق چایخوری شکر، ۳۰ تا ۵۵ م.گ کافئین، مقادیری افزودنیهای صنعتی و رنگ و نمک میباشد که نوشابههای رژیمی برخلاف نامشان به دلیل طعم دهندههای مصنوعی خاص، شاید بسیار خطرناکتر از نوشابههای گازدار طبیعی باشند. مشکل اصلی اینجاست که این نوع نوشابهها تبدیل به عضو جدانشدنی رژیم غذایی بعضی خانوادهها شده است. بر اساس تحقیقی مشخص گردیده که بین ۵۶ تا ۸۵ درصد کودکان به طور متوسط روزانه ۱ بطری و ۲۰% جوانان و نوجوانان بطور متوسط روزانه ۱ بطری نوشابه گازدار مصرف میکنند.
همانطور که (Center for Science in the Public Interest) CSPI اشاره نموده است، خانوادهها و مسئولین میبایست مصرف این نوشابهها را به حالت اصلی خود که همانا جهت مصارف درمانی در موقعیتهای خاص (مثلا مشکل معده و …) بوده است بازگردانند. این گروه آمریکایی قبلا نیز بیانیهای را مبنی بر اینکه خطر مصرف نوشابههای گازدار همچون مصرف سیگار باید عنوان شود، به سازمان غذا و داروی سازمان ملل ارائه دادهاند. (خطراتی از جمله دیابت، اضافه وزن و مشکلات دهان و دندان و معده.(
2- چیپس و سیب زمینی سرخ شده
این خوردنی دوست داشتنی بخصوص در میان نسل جوان، شامل آکریلامید است که این ماده عامل بسیاری از سرطانها و صدمه به بافتهای عصبی بدن میباشد که هنگامیکه غذا در دماهای بالا پخته و یا تفت داده شود بوجود میآید. آقای Dale Hattis استاد دانشگاه Clark آمریکا چنین میگوید : “من تخمین میزنم که سالانه بیش از هزاران سرطان به دلیل عامل آکریلامید در آمریکا شناسایی میشود.”
هنگامیکه CSPI آزمایشات متعددی را بر روی انواع فرنچ فرایز یا همان سیب زمینی سرخ شده و انواع چیپس انجام داد، اینطور نتیجه شد که مقدار آکریلامید موجود در یک وعده غذای آمادۀ تهیه شده از بیرون، ۳۰۰ برابر مقدار مجاز در یک لیوان آب از نظر آژانس محافظت از محیط زیست (EPA) است.
اما این کل داستان نیست؛ این نوع خوردنی خوشمزه شامل چربیهای ترانس بالا میباشد که این نوع چربیها عامل اصلی انسداد رگهای خونی و همچنین افزایش سطح کلسترول بد خون و کاهش کلسترول خوب خون هستند و همچینین عامل افزایش ریسک حملات قلبی، دیابت و سرطان نیز میباشند.
در کل در نظر داشته باشیم که فرنچ فرایز و چیپس و امثالهم شامل دو عامل مهم سرطانزا میباشند.
3- انواع دونات (نان سرخ شده)
فرآوردهای بسیار خوشمزه! اما در صورتیکه بیشتر دقت نماییم میبینیم که چیزی جز آرد و شکر و روغن ندارد. روغن با ترانس بالا که کیفیت آن نیز برای ما معلوم نیست. همچنین طعنم دهندههای مصنوعی را فراموش نکنیم. “وقتی آنها را میبینیم، فقط به گردی وسط آن دقت میکنیم”
ضمنا به نظر شما یک عدد دونات چقدر میتواند ارزش غذایی داشته باشد؟ آیا به خوردنش میارزد؟
4- انواع کیکها و بیسکوییتها و کلوچههای آماده
این مجموعه شامل انواع کیک، بیسکوییت، کیکهای بسته بندی و … میشود. عامل اصلی که در این نوع فرآوردهها بد است همان روغن ترانس بالا بعلاوه مواد نگهدارنده و طعم دهندههای صنعتی است. همچنین نکته قابل تامل این است که این مجموعه مواد غذایی که به صورت صنعتی تهیه میشود، شامل مقادیر بیشتری از روغن میباشند.
اگر برای شما سخت است که عادت روزانه خود را کنار گذاشته و انواع کیک را از صبحانه خود حذف کنید، حداقل سعی کنید تا این مدل محصولات را از نان فانتزی نزدیک محل زندگی خود تهیه نمایید که حداقل از عاری بودن از مواد نگهدارنده و طعم دهندههای مجاز در آن مطمئن شوید. همچنین از استفاده از روغن کره به جای مارگارین اطمینان حاصل نمایید.
5- گوشتهای فرآوری شده (سوسیس، کالباس و (...
این دسته از محصولات شامل گوشت فرآوری شده (شامل سوسیس، کالباس، همبرگر، رست بیف آماده و …) دربردارندۀ مواد سرطانزایی بوده که مهمترین آنها سدیم نیترات میباشد. سدیم نیترات یک مادۀ سرطانزای بسیار خطرناک بوده که هیچ جایی در بین رژیمهای غذایی انسان ندارد.
با توجه به تحقیقی که دانشگاههاوایی در نتیجه ۷ سال بررسی بر روی ۲۰۰۰۰۰ نفر از افرادی که مرتبا از این نوع مواد غذایی استفاده میکردهاند انجام شده است، این طور نتیجه شده که ۶۷% از آنها خطر ابتلا به سرطان پانکراس را در مقابل افرادی که از این نوع مواد مصرف نمیکردهاند، در خود افزایش دادهاند.
پس چرا وقتی هیچ اجباری به مصرف این نوع غذاها نیست، خطر ابتلا به بیماریهای مختلف را در خود افزایش دهیم؟
6- غذاهای کنسرو شده
یک قوطی غذای کنسرو شده مانند قرمه سبزی و یا سوپ شاید برای ما خیلی جالب و خوشمزه و همچنین پرکاربرد (مثلا برای راه مسافرت) باشد. ولی باید این را دانست که یک قوطی غذای کنسرو شده شامل مقدار زیادی چربی ترانس بالا، سدیم و طعم دهندههای مصنوعی مانند MSG )یک نوع طعم دهندۀ غذاهای کنسروی) است. همچنین یک بشقاب غذای کنسروی مانند قورمه سبزی یا سوپ، گاه تا ۱۰۰۰ میلیگرم نمک افزوده دارد که هر کس معمولا به تنهایی یک بشقاب بیشتر میخورد.
این در حالیست که متخصصین تغذیه توصیه میکنند که حداکثر نمکی که در یک روز بدن ما نیاز دارد، ۲۴۰۰ میلیگرم است.
7- انواع کره حیوانی و گیاهی (مارگارین(
دو نوع خوردنی مختلف وجود دارند که به خاطر دو دلیل برای سلامتی مضر میباشند، و جالب اینکه جایگزینی هر کدام با هم باز هم همان اثر را دارد!
مارگارین اصالتا یک نوع روغن هیدروژنه میباشد. یک قاشق غذاخوری مارگارین شامل ۳۰ کالری انرژی، ۳/۵ گرم چربی و نیم گرم چربی اشباع شده دارد. در کل روغنهای هیدروژنه بیشترین مقدار ترانس را دارا میباشند.
کره حیوانی، به اندازه مارگارین خطرناک نیست اما یک قاشق غذاخوری آن شامل ۱/۵ گرم چربی اشباع شده میباشد. در هر صورت باید درنظر داشت که هم کره و هم مارگارین، هر دو عامل مهمی در بروز بیماریهای قلبی میباشند.