درخصوص این مشکل کارهای تحقیقاتی زیادی هم انجام شده است تا جایی که پژوهشگران علائم اعتیاد به یارانه و اینترنت را اعلام کردهاند. بر این اساس افرادی که زمانهای طولانی و متمادی را صرف بازیهای یارانهای کرده یا در گروههای بحث اینترنتی شرکت میکنند، در شمار معتادان به این تکنولوژی قرار دارند.
در واقع کسانی که روزشان بدون چک میل کردن، به روز کردن وبلاگشان و حتی سر زدن به همه وبلاگهای دوستان و آشنایان شب نمیشود باید بدانند به مرور زمان از تمام حوادث پیرامون خود غافل شده، دچار اختلال در اشتها میشوند و از دوستان و آشنایان و حتی از والدینشان دور شده و مشکلات رفتاری پیدا میکنند.
جالب است بدانید مثل هر اعتیاد دیگری اعتیاد به اینترنت هم عوارض روحی و روانی دارد تا جایی که پژوهشها نشان میدهد خشونت بیش از حد، پرخاشگری، تغییر عادتهای رفتاری، بیتوجهی به نظافت شخصی، بیعلاقگی به حضور در اجتماع و ابتلا به انواع سردردهای عصبی و میگرنی از علائم اعتیاد به اینترنت است.
ماجرا با همین عوارض روحی هم تمام نمیشود، چون به اعتقاد پژوهشگران اجتماعی از آنجا که جوانان و نوجوانان، کنجکاو، نوجو و خواهان تصمیمگیری به صورت منفرد هستند، استفاده نابجای آنها از اینترنت میتواند باعث دوستیهای نامناسب، فرار از منزل، بزهکاری یا مشکلات دیگر شود. همچنین استفاده طولانی از رایانه میتواند باعث مشکلات جسمانی از قبیل افزایش وزن، آسیبپذیری چشمها، اختلال در میزان ساعات خواب و علائم آرتروز شود.
به هر حال اگر همه این هشدارها توانسته شما را قانع کند که باید از فضای اینترنت به درستی استفاده کرد، پس بهتر است به فکر راههای ترک آن باشید یا دست کم بهترین استفاده را از فضای مجازی ببرید.
آیا من به اینترنت معتادم؟
تستهایی برای مشخص شدن میزان اعتیاد افراد به اینترنت تهیه شده به عنوان نمونه تست اعتیاد به اینترنت (IAT) یکی از معتبرترین تستهای مربوط به سنجش اعتیاد اینترنتی است که روی بسیاری از سایتهای ایرانی هم قرار گرفته است.
این تست از سوی دکتر کیمبرلی یانگ ابداع شده است. در تست IAT هر چه نمره شما بیشتر باشد، اعتیاد شما به اینترنت شدیدتر است. نمرات هم به ترتیب از یک تا 5 هستند. در این تست سوالاتی از این قبیل مطرح شده است:
چقدر بیشتر از آنچه قصد دارید در اینترنت میمانید؟
چقدر بهخاطر آنلاین ماندن؛ اعضای خانواده را نادیده گرفتهاید؟
چقدر دیگران از شما به خاطر میزان آنلاین بودنتان شاکی هستند؟
چقدر بهخاطر اینترنت نمرات و کارهایتان در مدرسه افت کرده است؟
چقدر ایمیلهایتان را پیش از کارهای ضروری دیگرتان چک میکنید؟
چقدر عملکرد کاری و بهرهوری شما به خاطر اینترنت آسیب دیده است؟
چقدر وقتی کسی هنگام آنلاین بودن مزاحم شما میشود، غر میزنید، فریاد میزنید یا عصبانی میشوید؟
چقدر فکر میکنید در حالت آفلاین حواس پرتی دارید، ولی در حالت آنلاین بهتر هستید؟
چقدر وقتی آنلاین هستید این جمله را به کار میبرید: فقط چند دقیقه مونده، الان میام.
چقدر سعی کردهاید از میزان آنلاین بودن خود بکاهید و موفق نشدهاید؟
پاسخهای این تست به صورت 5 گزینهای طراحی شده که شامل این موارد است:
1 ـ بندرت 2ـ گاهگاهی 3ـ غالبا 4 ـ به کرات 5 ـ همیشه
اگر پاسخ فرد به اکثر سوالات گزینههای 4 و 5 باشد او یک معتاد اینترنتی است.
خوب یا بد، مساله این نیست
هر چند در همین مطلب به خوبیهای اینترنت هم اشاره شده و در واقع میتوان از این فضا استفاده بهینه کرد، اما خیلی از کارشناسان معتقدند حتی اگر برای استفاده مفید هم به اینترنت عادت پیدا کنید، مضراتش همان مضرات گفته شده است.دکتر علی کامکار، عضو هیات علمی دانشگاه در این خصوص میگوید: اعتیاد به اینترنت شبیه یک اختلال روحی است و استفاده بیرویه از اینترنت ممکن است با علائم و پیامدهای روانی و اجتماعی توام باشد.
او درباره سببشناسی عوامل موثر اعتیاد اینترنتی ادامه میدهد: عوامل فردی شامل شخصیت، هیجانخواهی، هیجانجویی و عوامل اجتماعی شامل فقدان حضور دائم والدین در منزل و ضعف ارتباط اعضای خانواده با یکدیگر است.او درمان روانپزشکی این نوع بیماری را شامل تمرین متضاد، حمایت بیرونی، تهیه فهرست شخصی، گروه حمایتی و خانواده درمانی توصیه میکند.
به هرحال این اعتیاد از آن نوع اعتیادها محسوب میشود که تشخیصاش چندان پیچیده نیست. اگر خودتان یا یکی از اعضای خانوادهتان بشدت وابسته به استفاده از رایانه و اینترنت است، لطفا دقت بیشتری داشته باشید و به این مساله به شکل یک مشکل نگاه کنید.